အခု ေဖာ္ျပ ေပးမဲ့ tools (basic commands) ေတြက ေတာ့ system administrator , system engineer ေတြသိသင့္တဲ့ tools ေတြျဖစ္ပါတယ္. Linux Server တခုရဲ့ Performance ကို Monitoring လုပ္ဖိုေသာ္ လည္းေကာင္း၊ Performance Problems ေတြနဲ႕ပတ္သတ္တဲ့ Causes ေတြကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုက္ ဖိုေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အသုံး ဝင္ တဲ့ tools ေတြျဖစ္ပါတယ္... Performance Problems ဟုဆိုရာ တြင္ Bottlenecks (Disk/Storage | CPU | Network ...) ျဖစ္ျခင္း ေတြပါဝင္ ပါတယ္...
အ ေထြအထူး စကား မခ်ီ ေတာ့ဘူး စၾကည့္ ရ ေအာင္.....
#1: command name = "top"
ဒီ "top" command က ေတာ့ run ေနတဲ့ system တခု ရဲ့ process activity ေတြကို ေဖာ္ျပ ေပးပါလိမ္ မယ္.. သူက server ေပၚက CPU မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ process(ဘယ္လိုေျပာရမ လဲဆိုေတာ့ကာ ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း ျဖစ္ေပၚေန ေသာ process ေတြလို သတ္မွတ္လိုရပါတယ္ ) ေတြကို delay time ၅sec (default) ၾကာတၾကိမ္ update လုပ္ျပီ ေဖာ္ျပ ေနမွာပါ။.
အဲ သူ႕မွာက Hot Key ေတြရွိပါတယ္.... အသုံးဝင္ တဲ့ Hot Key မ်ားက ေတာ့.....
1) "t" summary information ကို on/off လုပ္တာပါ
2) "m" memory information ကို on/off လုပ္တာပါ
3) "A" system resources ေတြကို အျမင့္ဆုံး သုံးေနတဲ့ tasks ေတြကို အျမန္နည္းနဲ႕ sort လုပ္ျပီ ရွာေဖြခ်င္ တဲ့အခါမ်ိဳး မွာ တကဲ့ကို good တဲ့ key ပါ
4) "k" kill ခ်င္ တဲ့ process/task ေတြ႕ခဲ့ရင္ ဒီ key ကိုနိပ္ျပီ process ID (PID) ႐ိုက္ထည့္ျပီ kill ႐ံုပဲ
5) "r" run ေနတဲ့ process/task ရဲ့ priority ေတြကို change ခ်င္ ရင္ အသုံးဝင္ ပါတယ္..
6) "z" တခါတ ေလ မ်က္ေစ့ ရဲ့ အားနည္းခ်က္ ေၾကာင္ ႐ႈပ္လာ ရင္ color ေလးနဲ႕ ခြဲျခားျပီ ၾကည့္ႏိုင္ ဖို သုံးပါတယ္.. (only - on/off)
7) "d" delay time ကို ၅sec က ေန တျခား ကိုယ္သပ္မွတ္ ခ်င္ တဲ့ sec ကို change ခ်င္ ရင္ သုံးပါတယ္
8) "f" ကိုၾကည့္ခ်င္ တဲ့ system ရဲ့ resources ကိုပဲ specific လုပ္ျပီ ၾကည့္ခ်င္ တယ္ဆိုရင္ ေတာ့ ဒီ key ကို သုံးျပီ ကို specific လုပ္မဲ့ resources ေတြကို ေရြးခ်ယ္ျပီ specific task တခုကို setting ခ်ျပီ ၾကည့္ႏိုင္ ပါတယ္..
9) "h" ေနာက္ဆုံး အ ေနနဲ႕ မသိတာရွိလို သိခ်င္ ရင္ ဒီ key ကို သုံးလိုက္ပါ.. help ေပါ့ဗ်ာ..
------------------------------------------+++----------------------------------------------
#2: command name = "uptime"
ဒီ server က စျပီ power-on လိုက္ကထဲ က အခုထိ ဘယ္ ေလာက္ၾကာ ေနျပီလဲ ။။။ေနာက္ currently logon ဝင္ ထားတဲ့ user ဘယ္ႏွစ္ ေယြာက္ ရွိလဲ ဆိုတာ မ်ိဳးကို ေဖာ္ျပ ေပးႏိုင္ ပါတယ္..
------------------------------------------+++----------------------------------------------
#3: command name = "w"
ဒီ command က ေတာ့ ဘယ္သူ က ဒီ server ကို ဘယ္ေနရာ ( hostname/ip ) ေန logon ဝင္ျပီ သူက ဘာလုပ္ ေနလဲ ဆိုတာထိကို ကိုေဖာ္ ျပ ေပးႏိုင္ ပါတယ္
------------------------------------------+++----------------------------------------------
#4: command name = "ps"
ဒီ command က ေတာ့ "top" command နဲ႕ နဲနဲ ဆင္ တူပါတယ္ ဒါေပမဲ့ သူက information ကိုပိုျပီ detail ျပႏိုင္ ပါတယ္..သူက current run ေနတဲ့ process ေတြကို snapshot ပံုစံ နဲ႕ ျပတာ ပါ.. သူ႕မွာ တြဲျပီ သံုးလို႕ ရတဲ့ Option ေတြအမ်ား ပါ... အဲဒီ အထဲက မွ တခ်ိဳ႕ ကိုပဲ ဒီမွာ ေဖာ္ျပသြား ပါမယ္...
1) #ps -A OR #ps -e Process အားလုံးကို select လုပ္ျပီ ၾကည့္မယ္ဆို ရင္
2) #ps -Al OR #ps -el ဒါက ေတာ့ Long Format နဲ႕ၾကည့္တာပါ
3) #ps axu သူကလဲ process ေတြကို print လုပ္တာပါပဲ ဒါေပမဲ့ ၾကည့္ရတာ ရွင္းတယ္
4) #ps -u username u user တ ေယြာက္ ရဲ့ run ေနတဲ့ process ေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္
5) #ps axo pid,pcpu,stat,user,tty ကိုဟာကို information ကို specific လုပ္ျပီ ၾကည့္မယ္ဆို ရင္
6) #ps -C process-name Process Name က ေန Process ID (PID) ကိုၾကည့္ဖို
( #pgrep process-name နဲ႕လဲ အသံုး လိုရပါတယ္ )
7) #ps -p process-ID Process ID က ေန Process Name ကိုၾကည့္ဖို
8) #ps -auxf | sort -nr -k 4 | head -2 Memory အစားဆုံး Process ၂ ခု ကို ၾကည့္ ဖို
9) #ps -auxf | sort -nr -k 3 | head -3 CPU အစားဆုံး Process 3 ခု ကို ၾကည့္ ဖို
Part 2 တြင္ ဆဟ္ၾကည့္ပါရန္
>>
